Y Bywgraffiadur Cymreig

ADAM 'de USK' (1352? - 1430), gwr o'r gyfraith arglwyddiaeth Powys, a oedd ar y pryd yn llaw Edward Charlton, gwr a gawsai arglwyddiaeth Usk pan briododd ei wraig gyntaf. Os hyn oedd ei wir amcan - ac y mae'n amlwg fod Owen Glyn Dwr yn mawr ddrwg-dybio gwrogaeth Adam - fe lwyddodd yn hynny, a bu'n byw am rai blynyddoedd, o dan nawdd Charlton, yn gaplan tlawd yn y Trallwng. Gorfu iddo ddisgwyl hyd fis Mawrth 1411 am bardwn brenhinol llawn a'i gollyngodd yn
ALBAN DAVIES, DAVID (1873 - 1951), gŵr busnes a dyngarwr Ganwyd 13 Ebrill 1873 yng nghartref ei fam, Hafod Peris, Llanrhystud, Ceredigion, yn fab ieuengaf Jenkin Davies, capten llong, ac Anne (ganwyd Alban) ei wraig. Pan adawodd yr ysgol leol yn 14 oed aeth i weithio ar fferm ei ewythr yn Hafod Peris, gan fod ei dad newydd ddioddef colledion ariannol. Cawsai ei frodyr eu haddysg yng ngholeg Llanymddyfri, felly cynilodd ei enillion a mynychu Ysgol Owen
ALLEN, EVAN OWEN (1805 - 1852), llenor
teulu ALLGOOD Thomas Allgood I. Unodd mewn partneriaeth ariannol â John Davies a William Edwards. Eu prif arluniwr a phaentiwr ydoedd Benjamin Barker, tad Thomas Barker o Bath; yn ystod y cyfnod hwn cododd ansawdd lacar Pontypwl i'w uchafbwynt, ac anfonodd cwmni Pontypwl her (nas derbyniwyd) i'w cystadleuwyr ym Mrynbuga. Bu farw Thomas IV 22 Tachwedd 1779, ac fe'i claddwyd ym mynwent y Bedyddwyr ym Mhenygarn
teulu ALMER Almer, Pant Iocyn, 1574. Yn wleidyddol yr oedd ei aelodau, fel rheol, yn ochri gyda Llewenni yn y gorllewin ac Emral yn y dwyrain o blaid y drefn sefydledig ac yn erbyn rhai o'u cymydogion anfoddog a gwrthbleidiol. Yn etholiad 1588 gorchfygwyd William Almer (a gafodd gymorth teulu Llewenni) gan John Edwards o'r Waun, a gâi gymorth papistiaid y Waun, a chymorth teulu Emral, am resymau teuluol; heriodd Almer gywirdeb yr
ANGHARAD, ferch MORGAN ap MEREDUDD (1293 or 1299) - gweler IFOR HAEL
teulu ANWYL Parc, Llanfrothen trwy drefnu i'r rhan fwyaf o'i blant briodi aerod neu aeresau teuluoedd cymdogion iddo. Bu LEWIS ANWYL, mab hynaf y briodas, farw yn 1641 yn ystod y flwyddyn yr oedd yn siryf gan adael unig ferch, CATHERINE, a briododd William Owen, Brogyntyn, gerllaw Croesoswallt. Parhawyd gwaith y tad gan RICHARD ANWYL, y mab ieuengaf. Bu ef yn siryf Meirionnydd yn 1658 a 1659; enwyd ef yn un o'r rhai a oedd i gael
AP GWYNN, ARTHUR (1902 - 1987), Llyfrgellydd, a thrydydd llyfrgellydd Coleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth chynnydd araf a dyfodol ansicr braidd': dyna fel y disgrifiodd Arthur ap Gwynn ei gyfnod yn llyfrgellydd Coleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth. Gorffennodd J. D. Williams, ei ragflaenydd, ei adroddiad ar Lyfrgell y Coleg yn y llyfr The College by the Sea (golygydd: Iwan Morgan, 1928) gyda chyfeiriadau at y Llyfrgell yn tyfu i'w 'maint presennol o tua 50,000 o gyfrolau ac eithrio llyfrgelloedd dosbarth neu
AP ROGER, OWEN - gweler ROGERS, OWEN
ARMSTRONG-JONES, ROBERT (1857 - 1943), meddyg ac arbenigwr ar anhwylderau'r ymennydd yr R.A.M.C., a chafodd y C.B.E. (Milwrol) yn 1919. Gwnaed ef yn farchog yn 1917. Mabwysiadodd Armstrong fel cyfenw ychwanegol yn 1913. Yr oedd yn Y.H. ac yn ddirprwy raglaw yn Llundain a Sir Gaernarfon, ac yn aelod o Gyngor ac yn is-lywydd Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion. Priododd, 1893, Margaret Elizabeth (bu farw Mai 1943), merch hynaf Syr Owen Roberts, Llundain, a Plas Dinas, Caernarfon
ASHTON, CHARLES (1848 - 1899), llyfryddwr a hanesydd llenyddiaeth Cymru 1896). Enillodd hefyd yn eisteddfod Chicago, U.D.A., 1893, am draethawd ar 'Y Beirdd Cymreig o William Llŷn hyd at Gwilym Hiraethog.' Cyhoeddwyd y pethau a ganlyn hefyd o waith Ashton : (a) Traethawd ar Ffeiriau Cymru (Llanelli, 1881), (b) Bywyd ac Amserau yr Esgob Morgan (Treherbert, 1891), (c) A Guide to Dinas Mawddwy (Aberystwyth, 1893), a (ch) Y Ddirprwyaeth Dirol Gymreig (Dolgellau, 1895), sef
ATKIN, LEON (1902 - 1976), gweinidog yr Efengyl Gymdeithasol ac ymgyrchydd dros y difreintiedig yn ne Cymru . Cythruddwyd arweinyddion y Synod a threfnwyd i'w symud i Gernyw, ond gwrthododd Atkin dderbyn eu dyfarniad. Clywodd Parchg. Edward Morgan, gweinidog gyda'r Annibynwyr yng Nghaerdydd, am wrthodiad Atkin ac awgrymodd i nifer o eglwysi Annibynnol eu bod yn ei wahodd atynt yn weinidog. Daeth gwahoddiadau o Aberpennar, Abertawe ac Elái yng Nghaerdydd. Derbyniodd Atkin y capel gwanaf o'r tri, sef St Paul yn

Canlyniadau chwilio

1 - 12 of 1569 for "Owen Morgan Edwards"